Het Almeerderhout is een jong bos dat volop in ontwikkeling is. Dit grote polderbos groeit steeds meer naar de stad toe en andersom. De komende jaren werken Staatsbosbeheer en gemeente Almere daarom samen aan dit sleutelproject. Een icoon van de groene en gezonde stad.

Het Almeerderhout ligt ten zuiden van de A6, aan weerszijden van de Waterlandseweg en de Hogevaart. Onderdeel van het gebied zijn onder andere Stadslandgoed De Kemphaan, de voormalige afvalstort Braambergen, het Museumbos en De Groene Kathedraal. Sommige delen van het gebied hebben nu vooral een recreatieve functie voor de omliggende wijken, andere delen worden bezocht vanuit de hele stad en regio.

Een volgende stap in de ontwikkeling

Door de groei van Almere wordt het Almeerderhout de komende jaren omsloten door de stad. Dit levert nieuwe uitdagingen én kansen.

Het vraagt om een volgende stap in de ontwikkeling van het bos. Zowel in de aanhaking op de (nieuwe) wijken en het stadscentrum, als in het bosbeheer en het versterken van de regionale betekenis. Dat is een veelomvattende opgave. Er moeten hiervoor immers niet alleen fysiek nieuwe voorzieningen worden ontwikkeld, er is ook een nieuwe kijk nodig op het beheer van het bos, de programmering van activiteiten en het betrekken van Almeerders.
Wil je niks missen? Schrijf je in voor de Nieuwsbrief Het Almeerderhout.

Wat hebben we gedaan?

In 2019 hebben we wensen en ideeën besproken met Almeerders tijdens de bosdialoog. Daarna hebben we verder vooruit gekeken en in grote lijnen opgeschreven waar het met het bos naartoe zou moeten gaan. Dit is uitgewerkt in het Toekomstperspectief (2020), en het Ontwikkelplan. De zijn goedgekeurd door de gemeenteraad op 25 maart 2021.

Het Ontwikkelplan

In het Ontwikkelplan staan de plannen om het Almeerderhout klaar te maken voor de toekomst.

Het Ontwikkelplan wordt uitgewerkt in 3 deelplannen:

1. Het Bostransformatieplan: hierin staan de verschillende bossferen: het wildbos, het parkbos en het puurbos. Welke soorten, natuurwaarden en beheermaatregelen zijn van toepassing voor een bos van de toekomst?
2. De Atlas Almeerderhout: hierin staan verschillende themakaarten en richtlijnen voor de gewenste beeldkwaliteit, zoals het materiaal van de paden, het meubilair, vormgeving van entrees en bijzondere plekken.
3. In het Participatieplan staat hoe we samen met bewoners een aantrekkelijk bos ontwikkelen, samen aan de slag gaan, activiteiten ontplooien en zelf beheren.

Wil je deze documenten lezen? Dan kan dat natuurlijk. Stuur je verzoek naar info@almere.nl en geef duidelijk aan welk product je wilt zien.

Natuur dicht bij huis heeft een positief effect op de gezondheid van mensen. Bovendien kan groen een stad klimaatbestendiger maken. Voor een toekomstbestendige groei van Almere investeren we daarom in een excellente groene en gezonde leefomgeving.

De kracht van groen en water

Natuur heeft verschillende positieve effecten op de kwaliteit van de leefomgeving én (dus) op de gezondheid van mensen. Groen dicht bij huis zorgt bijvoorbeeld voor ontspanning en vermindert stress, zo blijkt uit diverse onderzoeken. Inwoners van Almere kampen meer dan gemiddeld met overgewicht of verminderd welzijn. De aanwezigheid van groen en water in de stad kan bijdragen aan het welbevinden van inwoners, en aan het terugbrengen van de temperatuur in een stadse omgeving.

Groene en gezonde interventies

Water en natuur is voor elke Almeerder dichtbij en nodigt uit om te bewegen, ontspannen en ontmoeten. Welke plaatselijke groene ingrepen kunnen inwoners beter verbinden met het groene en waterrijke DNA van Almere, zodat zij meer – of anders – gebruik maken van de buitenruimte?

Gemeente Almere, Aeres Hogeschool en GGD Flevoland pakken dit vraagstuk gezamenlijk aan. Dit doen ze door wetenschappelijke inzichten om te zetten in groene projecten op drie verschillende locaties in Almere. :

1. Centrum/Algerapad: fietspad tussen Hanny Schaftpark en Beatrixpark, achter het station Almere Centrum;
2. Haven/Rondje Leemwierde: herinrichting eiland Leemwierde en paden rondom het eiland;
3. Nobelhorst: beleefroute door R. Hofstadterstraat en Patrick Blackettstraat

Waar, wanneer en hoe?

Op deze drie locaties gaan we onderzoek doen naar het effect van (her)inrichting. Maken mensen meer gebruik van het groen en voelen ze zich zowel fysiek-  als mentaal beter, vooral als het erg warm is? Afhankelijk van het gebied hanteren we daarbij een specifieke doelgroep. Zo ligt de focus bij Algerapad op de jongeren (ca. 12-25 jr), bij Leemwierde richten we ons op de 60-plusser en bij Nobelhorst zijn kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar de doelgroep. We zijn gestart met het verzamelen van informatie (denk bv. aan temperatuurmetingen, maar ook enquêtes en interviews met bewoners). Op basis hiervan, aangevuld met bestaande inzichten, zijn ontwerpen gemaakt – of nog in de maak – voor aanpassingen aan de omgeving. Gedacht kan worden aan meer groen-aanplant, maar ook aan het aanbrengen van meer meubilair en andere voorzieningen. Het doel is dit in de loop van 2024 daadwerkelijk buiten te realiseren.

Meten = weten Als de herinrichting eenmaal is uitgevoerd, gaan we nog een aantal jaren informatie verzamelen. Zo kunnen we zien of de integrale herinrichting van het gebied het gewenste effect heeft en welke maatregelen daarbij misschien niet werken of aangepast moeten worden. Zo hopen we te leren van dit project, waarbij het streven is om die maatregelen die succesvol zijn, breder toe te passen.

Eemvallei is een langgerekte, slingerende zone op de kaart van Almere-Oosterwold. De zone is gereserveerd voor landschapsontwikkeling in combinatie met natuur en stadslandbouw en is ca. 400 meter breed en 10 kilometer lang (vergelijkbaar met 560 voetbalvelden). Eemvallei is dé grootschalige landschapsuitbreiding van Almere. Behalve de uitlopers van het stadsbos Almeerderhout, bevat Oosterwold immers geen enkele beplanting of beschutting. Eemvallei biedt als het ware een ontginningsbasis voor Oosterwold.

Wat hebben we gedaan?

Vanaf 2017 hebben Staatsbosbeheer, Het Flevo-Landschap en zeven particuliere initiatiefnemers een begin gemaakt met de aanleg van Eemvallei. Hiervoor zijn middelen toegewezen vanuit het Programma Nieuwe Natuur van de Provincie Flevoland.

Inmiddels is de realisatie van het gebied een flink stuk onderweg. Van de totale Eemvallei uit de Structuurvisie Oosterwold is het eerste deel door Staatsbosbeheer, Het Flevo-landschap en enkele particuliere initiatiefnemers gerealiseerd, als onderdeel van het programma Nieuwe Natuur (PNN) van de provincie Flevoland. Daarbij gaat het binnen Oosterwold om circa 120 hectare in de projecten Eemvallei-Zuid en Noorderwold-Eemvallei.

Bekijk de video ‘Provincie Flevoland – Nieuwe Natuur lange promo’ op YouTube.

Hoe gaan we verder?

Recent is bestuurlijk geconcludeerd dat het op korte termijn nog niet lukt om in één keer alle hectares nieuwe natuur te realiseren in de zone van de Eemvallei. Er bestaan nog wel mogelijkheden binnen Eemvallei-Zuid om wellicht een deel te realiseren.

In de tweede fase van Oosterwold staat de Eemvallei nog steeds stevig op de kaart. Daarbij staat het belang van de Eemvallei voor de toekomst van Almere en Zeewolde en hun inwoners niet ter discussie. Natuur in de Eemvallei is een onmisbare toevoeging aan het huidige open agrarische landschap en versterkt het vestigingsklimaat van Oosterwold. Het nieuwe bestemmingsplan voor Oosterwold fase 2, geeft hier straks handen en voeten aan.

De combinatie van stad en natuur maakt Almere uniek en zorgt voor een aangename leefomgeving. Door verstedelijking en klimaatverandering staat het natuurlijke systeem onder druk. Daarom werken we aan een toekomstbestendig natuurnetwerk en versterken we ecologische verbindingen in en om de stad. 

In het ontwerp van Almere staat de verbinding tussen stad en natuur centraal. Dat maakt Almere een stad met bijzondere kwaliteiten. Het water en het groen voegen waarde toe aan de identiteit en economie van onze stad. Dat is nergens sterker dan in Almere: een jonge polderstad gebouwd op de zeebodem, ontworpen als meerkernige stad met daartussen een royale hoeveelheid water en groen, omringd door weidse randmeren. Een fijne leefomgeving die inwoners delen met onze dieren en planten, zoals ree, otter, bever, ijsvogel, grote zilverreiger en rietorchis. 

Door de verstedelijking en klimaatverandering staat dit natuurlijke systeem onder druk. Om Almere evenwichtig te laten groeien, willen we de verbinding tussen de ecologische kerngebieden daarom versterken. 

Wat gaan we doen?

In de Visie Ecologie (2020) is aangegeven op welke wijze de verbindingen tussen de kerngebieden kunnen worden verbeterend. Specifiek zijn er vier essentiële verbindingen benoemd die de komende jaren zullen worden aangepakt. De middelen hiervoor worden vanuit het Fonds Verstedelijking Almere beschikbaar gesteld. Het gaat om de volgende vier verbindingen: 

1. Ecozone Floriade
2. Ecozone Lage Vaart
3. Ecozone Hoge Vaart
4. Ecozone Pampus

Ecologisch beheer

Met de afdeling Stadsruimte van de gemeente Almere zijn afspraken gemaakt over het groenbeheer, het maaien van grassen. Door sinusbeheer, een andere manier van maaien, krijgen de grasvelden meer ecologische waarde. De grasvelden gaan er wat wilder (natuurlijker) uitzien en er kunnen zo meer soorten tussen het gras groeien.