WikiHouse

Op de Stripmaker in Almere zijn de afgelopen 5 jaar 27 woningen verrezen volgens het WikiHouse-concept. Een techniek waarmee bewoners zelf hun betaalbare en duurzame huis in elkaar hebben gezet.

WikiHouse is een uniek open source zelfbouwconcept. Het idee is dat je zelf een ontwerp kunt maken door online bestanden te downloaden. Die kun je bijvoorbeeld ook aanpassen naar eigen wens. Dat deel je weer terug, en zo werkt het hele open source concept zodat anderen daar ook weer mee verder kunnen.

Ik ben bij WikiHouse eigenlijk beland in 2019 door een tip van een communicatieadviseur van de gemeente die zei: “Hey Sebastiaan, jij wil je nieuwe huis bouwen, dit is wat voor jou!”

Deze woningen zijn bedacht om heel duurzaam te kunnen bouwen, ook met de zonnepanelen en warmtepomp en alle installaties die in de woning zitten. Hout is voor ons allemaal veel eenvoudiger te bewerken, dus daardoor hoef je niet per definitie een aannemer in de hand te nemen om keuzes te wijzigen of om dingen aan te passen.

Deze pilot, gesteund door het Europese programma Interreg, diende als hardcore test van de techniek omdat de bewoners zelf het ontwerp, de financiering, bouw en afbouw regelden. Het doel van het project vanuit Interreg is Housing for Zero Energy. Dit gaat om betaalbare, zo energiezuinig mogelijk, maar ook toegankelijk voor iedereen.

In fase 1 zijn 9 WikiHouses gebouwd, in fase 2 18 WikiHouses en dat was sowieso al de insteek om te leren met fase 2 van fase 1. Bijna alle huizen zijn bewoond. In de afgelopen 5 jaar is veel ervaring opgebouwd en zijn er lessen geleerd zoals over de kosten, afbouw en begeleiding voor volgende WikiHouse-projecten.

Ik kijk er op zich goed op terug. Het was wel heel pittig. Het is niet even een huisje in elkaar zetten. Je bent gewoon een jaar bezig, vooral als je veel alleen doet. Maar ik zou het principe nog wel een keertje willen doen. Zeker nu ik sinds vorige week weer met iemand anders heb meegeholpen die een WikiHouse aan het bouwen is. Ja, dan word je toch weer enthousiast.

Mijn advies aan mezelf als ik mijn volgende WikiHouse zou neerzetten is dat ik goed nadenk over hoe ik het ga indelen, waar ik welke muurtjes ga zetten, raampartijen en daarna volg de handleiding en dan komt alles vanzelf.

Als buurt werden we meteen eigenlijk een soort van in het diepe gegooid. Maar daardoor werden we ook meteen een community met elkaar.

De potentie van WikiHouse voor de Nederlandse bouwopgave is veel breder. De bouwtechniek is ook beschikbaar voor woningcorporaties, ontwikkelaars en andere partijen. Ze kunnen kant-en-klare ontwerpen downloaden of zelf maken, de bouw uitbesteden of juist zelf doen en hoe meer WikiHouse, hoe betaalbaarder en beter ze worden dankzij de open source techniek.

Zo neemt consortium Steenvlinder het stokje nu over. Zij gaan aan de slag met nieuwe WikiHouses. Ook verschillende gemeenten in Nederland zijn geïnteresseerd. Het is tijd om op te schalen.