Wordt kunstpaviljoen Almere de doorbraak voor Studio Ossidiana?

Het multidisciplinaire architectenburo Studio Ossidiana (Rotterdam, Nederland) is bij het grote publiek nog niet zo bekend. De kans is groot dat dit binnenkort verandert, met het realiseren van kunstpaviljoen Almere. Waarom gunde Almere deze prestigieuze opdracht aan zo’n jong bureau? En hoe komt het dat prijsvragen voor kunstzinnige gebouwen vaak leiden tot een doorbraak van de uitverkoren ontwerpers?

Richard Rogers en Renzo Piano waren begin dertig en totaal onbekend, toen zij als team hun radicale voorstel inzonden voor het Centre Pompidou in Parijs. Bernard Tschumi won voor zijn veertigste de ontwerpwedstrijd voor Parc de la Villette, ook in Parijs. Ook de Nederlandse architectenbureaus MVRDV en ZUS namen een hoge vlucht nadat zij paviljoens ontwierpen voor de wereldtentoonstellingen in respectievelijk Hannover (2000) en Shanghai (2010). Zo zijn er nog veel meer voorbeelden van architecten en ontwerpers die hun grote doorbraak danken aan een prijsvraag of opdracht voor het ontwerp van een kunstzinnig gebouw.

Het mes snijdt daarbij niet alleen aan de kant van de jonge architect, die de kans van zijn leven krijgt. Juist omdat er voor de architect zoveel van afhangt, kan de opdrachtgevende partij erop rekenen dat álles uit de kast wordt gehaald aan radicale, vernieuwende, onderscheidende ideeën.

Een strategie die past bij new town Almere

Dat Almere ervoor koos om voor het nieuwe kunstpaviljoen bureaus te benaderen die nog niet eerder gebouwd hadden, had nog een andere reden: Almere is gebouwd op de ideeën van jong talent. De polderstad werd uitgedacht door de jonge honden van Projektburo Almere, een groep net afgestudeerde stedenbouwkundigen die begin jaren ’70 een creatieve denktank vormden. Sindsdien is de traditie van pionieren en experimenteren er voortgezet. Niet voor niets zet de stad zich met de campagneslogan ‘Het Kan in Almere’ op de kaart als dé stad om te wonen, ondernemen, werken, studeren en bezoeken, en ernaar streeft om vijfde stad van Nederland te worden.

‘Door Studio Ossidiana de kans te gunnen een paviljoen te bouwen, zetten we een traditie voort, die past bij de new town die Almere is,’ zegt Denise de Boer, die als kwartiermaker in Almere werkt aan de ontwikkeling van een nieuw museum, waarvoor het kunstpaviljoen de voorloper is. ‘Studio Ossidiana heeft ons aan een bijzonder en innovatief ontwerp geholpen, wij helpen hen bij de realisatie ervan. Om de kwaliteit te realiseren die we voor ogen hebben, hebben we het bureau gekoppeld aan een ervaren technisch team.’

Lian The, die als projectmanager bij ToornendPartners, dit proces aanstuurt: ‘Studio Ossidiana heeft een briljant concept ontwikkeld. Het technische ontwerpteam, dat bestaat uit experts op gebied van duurzaamheid, bouwfysica, materialisatie en constructie, zorgt ervoor dat het concept ook technisch en financieel haalbaar wordt, en dat we de benodigde vergunningen kunnen verkrijgen. Soms wringt het tussen wat technisch mogelijk is en ook financieel haalbaar is en wat Ossidiana voor ogen heeft. Samen gaan de partijen dan tot het uiterste in het zoeken naar oplossingen. Studio Ossidiana gaat daarin ver, ze gaan vól voor hun concept. Dat maakt dit voor alle partijen een heel dynamisch en leerzaam proces.’

Of het de grote doorbraak wordt voor het jonge bureau, zal blijken. ‘Wij hopen natuurlijk dat het paviljoen dusdanig veel bekijks zal trekken, dat ook Studio Ossidiana hiervan profiteert en zich internationaal in de kijker speelt’ zegt De Boer. ‘Zelf denk ik dat het ontwerp alles in zich heeft om een kickstart aan hun carrière te geven.’ 

Alessandra Covini en Giovanni Bellotti van Studio Ossidiana: ‘Het project heeft ons de mogelijkheid gegeven om op architecturale schaal een reeks thema’s te ontwikkelen, zoals nieuwe soorten openbare ruimtes op het water en de relaties tussen mensen en andere soorten, die we hebben onderzocht door middel van kleinschalige interventies. Ook hebben we nieuw materiaalonderzoek kunnen doen. Door het team van experts dat bij het project betrokken is, kunnen wij ons concentreren op de essentie van het project, van het concept tot detaillering en materialisatie.’

Over kunstpaviljoen Almere

Begin dit jaar vroegen gemeente Almere en provincie Flevoland vijf aanstormende bureaus, op het grensvlak van architectuur en kunst, een schetsontwerp te maken voor een kunstpaviljoen, als voorloper van een later te ontwikkelen, nieuw kunstmuseum. De jury koos unaniem voor het poëtische ontwerp van Studio Ossidiana, dat architectuur, kunst en natuur laat samensmelten en bezoekers zowel binnen als buiten een prikkelende belevenis biedt. Het paviljoen opent met de start van Floriade Expo in april 2022, en zal minstens vijf jaar functioneren als dependance en proeftuin voor het nieuwe museum. Dit museum staat onder leiding van kwartiermaker Denise de Boer, en gaat zich richten op toegankelijke, aansprekende kunst, met een nadruk op grootschalige multimediale kunst en landschapskunst.

Het paviljoen komt in het hart te liggen van de Floriade, dat daarna ontwikkeld zal worden tot de innovatieve, duurzame woonwijk Hortus, met het kunstpaviljoen als belangrijke trekpleister.